ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΛΕΞΗ- Από το Γιάννη Μπαζαίο
Φέτος είναι η πρώτη χρονιά κατά την οποία οι παραγγελίες και οι παραδόσεις ηλεκτρικών αστικών λεωφορείων με μπαταρίες δείχνουν να «παίρνουν κεφάλι» στις πωλήσεις από τα παραδοσιακά πετρελαιοκίνητα· κι όλα δείχνουν ότι μέχρι το τέλος της χρονιάς θα καταγραφεί πλήρως η στροφή. Μέσα στα επόμενα 3-4 χρόνια, μέχρι το 2027, φαίνεται ότι δεν θα υπάρχει καν διαθέσιμο προς πώληση καινούργιο πετρελαιοκίνητο λεωφορείο στην Ευρώπη, τουλάχιστον από τους μεγάλους κατασκευαστές.
Το ορόσημο του 2027 είναι πολύ νωρίτερα από την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μηδενίσει τις πωλήσεις θερμικών αστικών λεωφορείων μέχρι το 2030. Και με αυτό το ρυθμό, μέχρι το 2038 το αργότερο αναμένεται να έχουν βγει από την κυκλοφορία όλα τα θερμικά αστικά λεωφορεία στην Ευρώπη· ok, σχεδόν όλα, εκτός από το… γαλατικό χωριό μεταξύ Ιονίου και Αιγαίου.
Στο κλείσιμο του 2022 τα πετρελαιοκίνητα αντιπροσώπευαν στην Ευρώπη το 67% των παραδόσεων καινούργιων αστικών λεωφορείων, με την καμπύλη των πωλήσεων έντονα πτωτική ήδη από το 2019. Τα τελευταία χρόνια το μεγαλύτερο μερίδιο των «καθαρών» λεωφορείων χρησιμοποιούσε υβριδικές τεχνολογίες ή καύσιμο CNG (φυσικό αέριο), αλλά κι αυτά από το 2021 άρχισαν να υποχωρούν απέναντι στην προέλαση των αστικών λεωφορείων με μπαταρίες.
Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και Δανία κατέγραψαν πέρυσι τις καλύτερες επιδόσεις στα ηλεκτροκίνητα αστικά λεωφορεία, αντικαθιστώντας αντίστοιχα μεγέθη πετρελαιοκίνητων. Αντίθετα, πέρυσι η Ισπανία, ολοκληρώνοντας την παραλαβή καινούργιων λεωφορείων, επέμεινε στο πετρέλαιο (+52%) αν και η άνοδος αυτή είναι προσωρινή, αφού η Ισπανία είναι από τους πρωταθλητές στα ηλεκτρικά λεωφορεία, με αρκετούς τοπικούς κατασκευαστές.
Σε συρρίκνωση με ισχυρά διψήφια ποσοστά οδηγούνται και οι υβριδικές τεχνολογίες, με τη μεγαλύτερη πτώση να καταγράφεται στη Γερμανία, στην οποία τα υβριδικά είχαν αξιοσημείωτη αλλά όχι ανεξήγητη δημοφιλία (το 50% των ταξινομήσεων υβριδικών στην Ευρώπη), όπως θα διαπιστώσετε διαβάζοντας άλλες σελίδες αυτού του τεύχους.
Από τις εναλλακτικές τεχνολογίες μόνο η Ιταλία και η Ισπανία επιμένουν ακόμη στο φυσικό αέριο, ως ενδιάμεση λύση για μεγαλύτερη αυτονομία. Η Ιταλία ένα δίκιο το έχει, αφού ως στρατηγικός εταίρος σε διυλιστήρια και βιομηχανίες εξόρυξης εξασφαλίζει ενεργειακή αυτονομία και χαμηλό κόστος –η Ισπανία εξασφαλίζει μόνο το χαμηλότερο κόστος προς το παρόν.
Η μάχη επικράτησης στα επόμενα χρόνια θα έχει ενδιαφέρον, αφού οι λάτρεις της τεχνολογίας στρέφουν το βλέμμα τους προς το υδρογόνο και τις κυψέλες καυσίμου. Είναι όμως αυτή η τεχνολογία μια συμφέρουσα λύση;
Οι μπαταρίες είναι ακόμη ακριβές, το λίθιο σπανίζει –και δεν γνωρίζουμε ακόμη εάν υπάρχουν αρκετές ποσότητες σε χαμηλές τιμές για να υποστηριχτεί μια μαζική μετάβαση– και η τεχνολογία αποθήκευσης ενέργειας δεν «τρέχει» γρήγορα.
Από την άλλη πλευρά, το υδρογόνο δεν είναι ακριβώς το πιο αποδοτικό καύσιμο, αφού κατά την παραγωγή του (ελπίζουμε από φωτοβολταϊκά ή ανεμογεννήτριες και όχι από… φυσικό αέριο) και στη συνέχεια τη χρήση του στις κυψέλες καυσίμου, χάνεται το 40% της διαθέσιμης ενέργειας. Επιπλέον, είναι ακόμη ακριβό και δυσεύρετο.
Παρακολουθούμε λοιπόν αυτές τις μάχες με πολύ ενδιαφέρον, αναμένοντας το νικητή.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι το «αντίο» στο πετρέλαιο δεν θα αργήσει…